Ευρήματα υβριδίων από την ένωση γκρίζου λύκου και χρυσού τσακαλιού καταγράφηκαν στη Βουλγαρία το 2013. Στην περίληψη της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο Conservation Genetics, αναφέρεται ότι στο σύνολο 92 ζώων που εξετάστηκαν και είχαν φαινότυπο γκρίζου λύκου (C. Lupus lupus) εντοπίστηκαν υβρίδια που προέρχονται από ένωση λύκου με τσακάλι. Το εύρημα αυτό θεωρείται σημαντικό, αφού και στην Ελλάδα όπως και στην Βουλγαρία συνυπάρχουν και ο γκρίζος λύκος και το χρυσό τσακάλι. Επιπλέον είναι πιθανό κάποια άγρια ζώα να μετακινούνται από τη μία χώρα στην άλλη.
Η προέλευση των υδριδίων αναλύεται ως εξής: «Από τη γενετική ανάλυση με τη χρήση δεικτών μικροδορυφορικού και μιτοχονδριακού DNA εντοπίστηκαν αποδείξεις υβριδοποίησης. Από άγριους σκύλους σε 10 από τους 92 λύκους (9,8%).
Τα αποτελέσματα δείχνουν επίσης πρόσμιξη μεταξύ λύκων και των τοπικών πληθυσμών χρυσών τσακαλιών (C. aureus), αλλά όχι στον εκτεταμένο βαθμό που παρατηρείται η ανάμιξη των λύκων με τα σκυλιά».
Λαϊκές δοξασίες
Θεωρητικά, στο φυσικό περιβάλλον δεν παρατηρείται υβριδοποίηση μεταξύ γκρίζων λύκων και χρυσών τσακαλιών. Ωστόσο έχουν υπάρξει και περιπτώσεις όπου κάποια -γενετικά- «καθαρά» χρυσά τσακάλια της περιοχής είχαν εμφανίσει τόσο έντονους φαινότυπους γκρίζων λύκων, σε σημείο που τα ζώα αυτά να εκλαμβάνονται ως λύκοι, ακόμη και από έμπειρους βιολόγους.
Σύμφωνα με μαρτυρίες, ενδείξεις για τέτοιου τύπου υβρίδια υπήρχαν στα βουνά του Καυκάσου.
Από πρόσφατη έρευνά μας σε λαογραφικές και ιστορικές πηγές, βρήκαμε τη σύνθετη λέξη τσακαλόλυκος και λυκοτσάκαλος, ενώ δεν την εντοπίσαμε σε παλιά λεξικά να εμφανίζεται στο λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας.
Ο «τσακαλόλυκος» αναφέρεται μάλλον καταχρηστικά σε κάποιες περιοχές, αφού τυπικά θεωρείται μυθικό ον, κατάλοιπο «μύθων ή λαϊκών δοξασιών». Η περιγραφή αυτού του «φανταστικού όντος» υπάρχει σε απόσπασμα ενός κλασικού έργου που είχε δημοσιευθεί πριν 100 και πλέον χρόνια.
Στο βιβλίο «ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΒΟΥΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΛΟΓΓΟΥ», κεφάλαιο «ΤΟ ΤΣΑΚΑΛΙ», ο σημαντικός δημοσιογράφος, ποιητής και συγγραφέας Στέφανος Γρανίτσας, είχε γράψει για τον λύκο, το τσακάλι και τον λυκοτσάκαλο:
«Αλλ’ ενώ τα γνήσια τσακάλια φεύγουν μόλις ακούσουν φωνήν ή μάλλον παραμερίζουν διά να επιτεθούν αργότερον, ο λυκοτσάκαλος έχει την επιμονήν του λύκου, ο οποίος καλόν είναι να μην αποφασίση έφοδον? άπαξ πηδήση, τίποτε δεν τον αναχαιτίζει.
Αυτός είναι ο κατ’ εξοχήν νταής. Δεν κάνει τον παλληκαράν, μάλιστα έχει και κάποια ιπποτικά έθιμα -ένα των οποίων είναι να μην πειράζη τα γειτονικά μαντριά- αλλ’ άμα κατά λάθος γίνη καμία παρεξήγησις και πατήση το μαντρί, τότε πλέον δεν φεύγει χωρίς γενναίαν μερίδα.
Αλλά τα κατ’ αυτόν θα τα διηγηθώμεν εις την ιδικήν του ιστορίαν, η οποία θα είναι η μεγαλυτέρα μεταξύ των παραλλήλων βίων των εξαιρετικών φυσιογνωμιών του Βουνού και του Λόγγου. Διάφοροι όμως συμπεθερολογικαί απροσεξίαι της φυλής των εισάγουν εις την ράτσαν των έξεις μικροπρεπείς. Διότι όχι μόνον με τα τσακάλια συμπεθερεύει, αλλά και με τα σκυλιά, το χείριστον δε πάντων και με την αλεπούν.
Μολαταύτα ο λυκοτσάκαλος δεν εξευτελίζει πολύ το γένος των λύκων. Και παλληκαράς είναι και έξυπνος, όπως τα βέρα τσακάλια, τα οποία, επαναλαμβάνω, είναι μεγάλη αδικία να συγχέωνται με τους πολιτικούς. ?Η ζημιά εδώ και ο τσάκαλος στο χωριό? λέγει μία παροιμία. Ποία ελληνική πονηρία ημπορεί να καυχηθεί διά τόσην επιτηδειότητα;».
Στο προσεχές μέλλον μένει να αποδειχθούν ή να διαψευστούν οι μέχρι σήμερα θεωρίες, σύμφωνα με τις οποίες: «Τα χρυσά τσακάλια στην αιχμαλωσία μπορούν να αναπαραχθούν με κογιότ, αν και τέτοια υβρίδια δίνουν άγονα άτομα στη δεύτερη γενιά.
Αντιθέτως, τα χρυσά τσακάλια φαίνεται να έχουν απεριόριστη γονιμότητα με τα σκυλιά και τους λύκους. Ο σκύλος Sulimov είναι ένα παράδειγμα μιας τέτοιας υβριδιακής εξέλιξης, όπως είναι και τα υβρίδια τσακάλι-λύκος.
Αν και δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ υβριδισμός μεταξύ χρυσών τσακαλιών και γκρίζων λύκων, υπάρχει πλέον απόδειξη τέτοιας περίπτωσης, αφού ανακαλύφθηκε από την ανάλυση του mtDNA στη Βουλγαρία.
Του Γιώργου Παναγόπουλου,
Πηγή: Δημοσίευμα στο ΕΘΝΟΣ-Κυνήγι
