Πηγή:EPA |
Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έχουν ήδη σημαντικό αντίκτυπο στο κλίμα της Γης, ενώ Ρώσοι επιστήμονες που βρήκαν περίπου 700 «τρύπες μεθανίου» στην υφαλοκρηπίδα της Αρκτικής θεωρούν ότι το λιώσιμο των πάγων είναι πλέον μη αναστρέψιμο.
Ομάδα Ρώσων επιστημόνων που ερευνούν πάνω από 20 χρόνια τις θερμοκαρστικές λίμνες (thermokarst) -οι οποίες εμφανίζονται καθώς λιώνει το μόνιμα παγωμένο έδαφος (permafrost) δημιουργώντας κοιλώματα στην επιφάνεια της υποαρκτικής ζώνης- διαπίστωσαν μία ραγδαία αύξηση του μεγέθους των λιμνών αυτών, που είναι πηγές διοξειδίου του άνθρακα.
Πριν από μερικά χρόνια οι λίμνες δεν εμφανίζονταν καν στις εικόνες των δορυφόρων, και παράλληλα μέσα σε μόλις δύο χρόνια, η ακτογραμμή σε ορισμένες περιοχές έχει μετατοπιστεί κατά 70 μέτρα.
Πάντως, το ζήτημα των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην υφαλοκρηπίδα της Αρκτικής, είναι ακόμη πιο σοβαρό.
Πριν από μερικά χρόνια οι λίμνες δεν εμφανίζονταν καν στις εικόνες των δορυφόρων, και παράλληλα μέσα σε μόλις δύο χρόνια, η ακτογραμμή σε ορισμένες περιοχές έχει μετατοπιστεί κατά 70 μέτρα.
Πάντως, το ζήτημα των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην υφαλοκρηπίδα της Αρκτικής, είναι ακόμη πιο σοβαρό.
Εκατομμύρια μικροσκοπικές λίμνες
Για δεκαετίες, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Τομσκ στη Δυτική Σιβηρία(TSU) μελετούσαν την υποαρκτική φυσική ζώνη του Βόρειου Ημισφαιρίου. Οι κύριες ερευνητικές εγκαταστάσεις τους βρίσκονται στον επιστημονικό σταθμό Khanymey, σε ένα μικρό χωριό της αυτόνομης ρωσικής περιοχής Γιάμαλο Νένετς στον Αρκτικό Κύκλο. Το μέγεθος των τοπικών υγροτόπων εδώ ξεπερνούν κατά πολύ αυτούς της Σκανδιναβίας, του Καναδά και της Αλάσκας.
«Ο οργανικός άνθρακας, γνωστός επίσης ως τύρφη, στο νερό μετατρέπεται ταχύτερα σε διοξείδιο του άνθρακα», λέει ο Σεργκέι Κιρπότιν, επικεφαλής του βιοκλιματικού ερευνητικού κέντρου του TSU. «Πάνω από το 80% της υποαρκτικής Σιβηρίας καλύπτεται από θερμοκραστικές λίμνες, ωστόσο η κλίμακα της ροής του διοξειδίου του άνθρακα δεν έχει ακόμη εκτιμηθεί από κανέναν, ούτε και η χημική σύνθεση του νερού. Αυτή τη στιγμή εργαζόμαστε πάνω σε αυτό μαζί με συναδέλφους από τη Σουηδία και τη Γαλλία, στο πλαίσιο της διεθνούς πρωτοβουλίας των Υδάτων της Σιβηρίας».
Πηγή: Reuters |
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι μικρότερες λίμνες με επιφάνεια κάτω των 100 τετραγωνικών μέτρων, οι οποίες είναι ουσιαστικά μη ανιχνεύσιμες από δορυφόρους και δεν εμφανίζονται σε κανένα χάρτη, εκπέμπουν πολύ περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου από ό, τι μεγαλύτερες λίμνες. Υπάρχουν εκατομμύρια μικροσκοπικές λίμνες στη σιβηρική τούνδρα, που λόγω του αμελητέου μεγέθους τους, μέχρι πρόσφατα δεν λαμβάνονταν υπόψη από τα υφιστάμενα μοντέλα ανταλλαγής άνθρακα.
Καθώς αυξάνεται το λιώσιμο του μόνιμα παγωμένου εδάφους (permafrost) στη Δυτική Σιβηρία, οι μεγαλύτερες θερμοκραστικές λίμνες θα μπορούσε σύντομα να σπάσουν σε πολλές μικρότερες. «Κάτι τέτοιο θα προκαλούσε δεκαπλάσια αύξηση των αερίων του θερμοκηπίου και διάχυση των εκπομπών οργανικού άνθρακα σε ποταμούς και στην Αρκτική», εκτιμά ο Κιρπότιν.
Η υφαλοκρηπίδα της Αρκτικής θα καθορίσει το μέλλον
Ένα ακόμη σοβαρότερο πρόβλημα από τις θερμοκραστικές λίμνες αποτελούν οι διαδικασίες που συμβαίνουν εντός της υφαλοκρηπίδας της Αρκτικής. Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα με τη μορφή μεθανίου και διοξειδίου έχουν ήδη μεγάλο αντίκτυπο στην κλιματική αλλαγή.
Πηγή: DPA/Vostock-Photo |
«Πριν από πέντε χρόνια ανακαλύψαμε ότι οι μαζικές εκπομπές μεθανίου στις θάλασσες της Δυτικής Αρκτικής είναι περίπου δύο φορές μεγαλύτερες από ό, τι οι εκπομπές σε όλους τους ωκεανούς του κόσμου», αναφέρει ο Ιγκόρ Σεμιλέτον, γεωχημικός του Ινστιτούτου Ωκεανολογίας του Ειρηνικού στο Πανεπιστήμιο του Τομσκ.
Το 2014, μια διεθνής ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον Σεμιλέτοφ, επιβιβάστηκε στο παγοθραυστικό ερευνητικό πλοίο Oden, για τον Αρκτικό Ωκεανό. Ήταν οι πρώτοι ερευνητές που εξέτασαν από κοντά τα νερά της εξωτερικής υφαλοκρηπίδας της Δυτικής Αρκτικής, σε βάθη κάτω των 50 μέτρων, και αποδείχθηκε ότι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ήταν πολύ μεγαλύτερες από τις αναμενόμενες. Αρκετές εκατοντάδες γραμμάρια μεθανίου ανά τετραγωνικό μέτρο εκπέμπονται καθημερινά, γεγονός που δείχνει ότι το μόνιμα παγωμένο υποθαλάσσιο έδαφος της Αρκτικής υποβαθμίζεται σοβαρά. Συνολικά βρέθηκαν περίπου 700 «τρύπες μεθανίου», με διάμετρο έως κι ένα χιλιόμετρο η καθεμία από αυτές.
«Βρίσκουμε όλο και περισσότερα αποδεικτικά στοιχεία που επιβεβαιώνουν την υπόθεσή μας, σχετικά με τον καθοριστικό ρόλο της υφαλοκρηπίδας της Σιβηρίας στην μεταβολή της ισορροπίας των ποσοτήτων μεθανίου πάνω στη Γη, τουλάχιστον για τα τελευταία 400 χρόνια», σημειώνει ο Σεμιλέτοφ, υπογραμμίζοντας ότι «τώρα βιώνουμε αυτό που ονομάζεται διαπαγετωνική περίοδος, κατά την οποία αυξάνονται τα επίπεδα της θάλασσας».
Πηγή: Η Σύγχρονη Ρωσσία