Γιορτές... αντικυνηγετικής καμπάνιας


Ελάχιστες είναι και φέτος οι συλλήψεις για παράνομη «εαρινή λαθροθηρία» στα Ιόνια Νησιά. Επομένως, είτε τα μέτρα φύλαξης απέδωσαν είτε οι οικολόγοι υπερβάλλουν αναφορικά με τη συχνότητα ή την ένταση του προβλήματος. Το καλό είναι πως επιτέλους θα περάσει η... Παγκόσμια Ημέρα εορτασμού της Μετανάστευσης Αποδημητικών χωρίς... καταστροφολογία.Η Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστευτικών Πουλιών καθορίστηκε ως γιορτή στην Κένυα το 2006 και διοργανώνεται από τη Σύμβαση για τα Αποδημητικά Είδη και την Αφρικανο-Ευρασιατική Συμφωνία για Αποδημητικά Υδρόβια Πουλιά - δύο διακυβερνητικές συνθήκες άγριας ζωής τις οποίες διαχειρίζεται το πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP).


Εκτοτε, γιορτάζεται από τις περίπου 100 ορνιθολογικές εταιρείες - μέλη της BirdLife International το δεύτερο δεκαήμερο του Μάη, με εκδηλώσεις και ανακοινώσεις.
Στην Ευρώπη, οι ορνιθολόγοι συνηθίζουν να διοργανώνουν εκδηλώσεις, διοχετεύοντας παράλληλα στα ΜΜΕ ανακοινώσεις για την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης με άμεσα ή έμμεσα αντικυνηγετικά μηνύματα.
Για τις «καμπάνιες» αυτές, οι εθνικές οργανώσεις αντλούν υλικό και ιδέες είτε τα προγράμματα που υλοποιούν για τα αρπακτικά, τα υδρόβια, τη νανόχηνα κ.ά. είτε αναπαράγουν σχετικό υλικό που τους διαθέτει η BirdLife International.
Η Ορνιθολογική, εκτός από υλικό που αντλεί από την Birdlife, δημιουργεί και καμπάνιες με υλικό από προγράμματα που υλοποιεί, π.χ. στα προβλήματα του ασπροπάρη, της νανόχηνας, των αρπακτικών, υδρόβιων ή των θαλασσοπουλιών.



Ειδικότερα για την εαρινή μετανάστευση του τρυγονιού η επικοινωνιακή καμπάνια είναι τόσο μεγάλης έντασης που δομήθηκε σε μορφή... προγράμματος LIFE!
Το «LIFE + Ασφαλή καταφύγια για τα άγρια πουλιά» υλοποιήθηκε όχι μόνο με την έγκριση της Ευρωπαϊκής Ενωσης αλλά και με σημαντικά ευρωπαϊκά κονδύλια.

Εαρινή λαθροθηρία...

Η καμπάνια αυτή, που είχε ξεκινήσει τον Αυγούστο του 2012 και έληξε στις 31 Ιανουαρίου 2016, έγινε με στόχο την καταγγελία της εαρινής λαθροθηρίας στα Ιόνια νησιά (Ζάκυνθος, Κέρκυρα, Οθωνοί, Παξοί και Αντίπαξοι, Στροφάδια) για την Ελλάδα, σε περιστατικά λαθροθηρίας στη Σαρδηνία (Ιταλίας) αλλά και της Ισπανίας (στην Καταλονία, Βαλένθια και Νοτιοανατολική Αραγκόν).

Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, Ορνιθολογική Ελλάδας, LIPU Ιταλίας και SEO της Ισπανίας, υπό την καθοδήγηση μεγάλου διαφημιστικού γραφείου, «βομβάρδισαν» τα ΜΜΕ επί 4 χρόνια με τις εκτιμήσεις τους για τη σφαγή των τρυγονιών σε 3 χώρες της Ευρώπης.
Επαναλαμβανόμενες καμπάνιες για προβλήματα κατά την εαρινή μετανάστευση του τρυγονιού γίνονται και από άλλες οργανώσεις ορνιθολόγων και στην Κύπρο. Ειδικότερα για τη Μάλτα, το θέμα της νόμιμης εαρινής θήρας μεταναστευτικών έχει εξελιχθεί σε ευρωπαϊκό νομικό λαβύρινθο.
Με αυτές τις ενέργειες (κάποιες εξ αυτών έχουν ήδη αποδειχθεί αμφιβόλου αντικειμενικότητας), οι ορνιθολογικές οργανώσεις, με την ευκαιρία του εορτασμού της «μετανάστευσης των πουλιών», υπενθυμίζουν την ύπαρξή τους.
Βέβαια, θα πρέπει να σημειωθεί πως ειδικά για το θέμα του τρυγονιού «ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα».
Οι ανακοινώσεις που εξυπηρετούν πρόσκαιρους στόχους μπορεί να κεντρίζουν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, όμως, σβήνουν τελικά σαν τα πυροτεχνήματα.
Ακόμα και αν τα στοιχεία αποδείκνυαν τις καταγγελίες των ορνιθολόγων (της Ελλάδας, Ιταλίας, Ισπανίας κ.λπ.), κανένα μεταναστευτικό είδος δεν μπορεί να προστατευθεί ακόμα και με καθολική απαγόρευση θήρας σε μια χώρα (όπως είχε επιβληθεί στην Αλβανία τα προηγούμενα χρόνια).
Αξιολογήσεις & εικασίες

Τον Αύγουστο του 2015, η BirdLife International έδωσε στη δημοσιότητα μια «αναθεώρηση» για την παράνομη θανάτωση πουλιών στη Μεσόγειο, στην οποία παρουσίαζε έναν συγκλονιστικό αριθμό πουλιών για παρανόμως πυροβολημένα, παγιδευμένα σε δίχτυα ή κολλημένα πουλιά σε ιξούς κ.λπ.

Σε σχετική ανακοίνωση υποστήριζε πως πρέπει να παρθούν άμεσα κάποια μέτρα προστασίας των πουλιών στις χώρες που έχουν πληγεί από συγκρούσεις, π.χ. η Συρία και η Λιβύη, αλλά και σε χώρες που σημειώνεται έντονη λαθροθηρία. Στον κατάλογο αυτό στην πρώτη θέση έχει καταταγεί η Αίγυπτος και στη δεύτερη θέση η Ιταλία.
Ειδική αναφορά γίνεται στην Κύπρο (περιοχή Αμμοχώστου), ενώ στο top 10 των χωρών της Ευρώπης που κατά τη γνώμη τους συντελείται συστηματική λαθροθηρία συμπεριλαμβάνουν την Ελλάδα, τη Γαλλία, την Κροατία και την Αλβανία. 
Παρατηρήσεις για το ίδιο θέμα γίνονται και για τη Μάλτα. Σε παλαιότερο κείμενο είχαμε αναφερθεί αναλυτικά σε αυτό το δίκτυο συλλογής πληροφοριών και στα στοιχεία που είχε στείλει η δική μας Ορνιθολογική.
Τα στοιχεία αυτά πρέπει βέβαια να μας προβληματίζουν, όμως έχει αποδειχθεί πως δεν πρέπει να τα υιοθετούμε αδιακρίτως.
Αλλωστε, οι όποιες παρατηρήσεις των ορνιθολόγων μπορούν να συγκρίνονται και με στατιστικά στοιχεία (πληθυσμού, θήρευσης ή μετακινήσεων) που συγκεντρώνονται όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και στις χώρες που βρίσκονται στις βόρειες ακτές της Αφρικής.
Οσα έχουν γίνει μέχρι σήμερα για το τρυγόνι είναι μεν θετικά, όμως θα πρέπει να σημειωθεί πως τελικά η αποτελεσματικότητα αναπαραγωγής του τρυγονιού εξαρτάται όχι τόσο από τα μέτρα που λαμβάνονται στις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης (π.χ. συγκέντρωση χρημάτων για έργα βελτίωσης βιοτόπων και ιδέες της Βρετανικής RSPB), αλλά από τη συνολική διαχείρισή του.
Ειδικότερα στις χώρες που βρίσκονται στην κάτω πλευρά της Μεσογείου. Ή σε χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπως Ρωσία και Τουρκία, όπου συνηθίζει να στήνει τις φωλιές του...